Sümeyye TOYGA1, Hazal ÖZTÜRK GÜRGEN2, Evrim EGEDEN3, Özlem CALP3, Funda YILDIRIM2
1İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Veteriner Fakültesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Patoloji Anabilim Dalı, Büyükçekmece, 34500, İstanbul, Türkiye
2İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Veteriner Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Büyükçekmece, 34500
İstanbul, Türkiye
3Ada Veteriner Polikliniği, Beşiktaş, 34330 İstanbul, Türkiye
E-Mail: toygasumeyye@gmail.com
GİRİŞ Mast hücreli tümörler köpeklerde en sık teşhis edilen dermatolojik neoplazmalar arasındadır. Tüm deri tümörlerinin %7-21’ini ve tüm kutanöz malignitelerin %11-27’sini oluşturur. Bu tümörlerin lokal kontrolü zor olabilir ve cerrahi eksizyondan sonra nüks oranları %22 ile %54 arasında değişir(1).Elektrokemoterapi ise yüksek elektrik alan ve antikanser ilaçların bir kombinasyonudur. Tedavi temeli, hücre zarının elektroporasyonu veya elektrogeçirgenleştirilmesidir. Köpeklerin tedavisinde elektrokemoterapi, veteriner hekimlikte mast hücre tümörü için henüz yerleşik bir tedavi değildir, ancak etkinliğini gösteren çalışmalar vardır. Elektrokemoterapi mast hücreli tümörlerde kısmi ve tam remisyon göstermiştir. Son zamanlarda tam olarak rezeke edilmemiş mast hücreli tümörler için adjuvan radyoterapiye alternatif olarak önerilmiştir. Ancak tedavinin sonucu elektrotların pozisyonuna, uygulanan darbelere, elektrot geometrisine ve tedavi edilen dokunun elektriksel özelliklerine bağlıdır(2),(3). Bu çalışmada, sitolojik olarak düşük dereceli mast hücre tümörü teşhis edilen bir köpekte cerrahi eksizyonsuz elektrokemoterapi ile tedavisini sunmayı amaçladık.
MATERYAL VE METOT Olguyu sağ hipokondriak bölgede 0,8 cm çaplı yuvarlak neoplazi şüpheli derialtı kitle olan 9 yaşlı Yorkshire Terrier ırkı dişi bir köpek oluşturmaktadır. Deri altı kitleden ince iğne aspirasyon biyopsi tekniği kullanılarak alınan aspiratlardan frotiler hazırlandı ve MayGrünwald & Giemsa ile boyandı. Preparatlar normal oda sıcaklığında kurutulup mikroskobik muayene için hazırlandı. Sitolojik incelemede düşük dereceli mast hücreli tümör teşhisi koyulan olguya tedavi olarak elektrokemoterapi uygulaması yapıldı.
BULGULAR
Makroskobik Bulgular Klinik muayenede sağ hipokondriak bölgede 0,8 cm çaplı yuvarlak neoplazi şüpheli derialtı dokuya infiltre kitle palpe edildi (Figür 1 ve 2). Mikroskobik Bulgular Neoplazi şüpheli kitlenin yapılan sitolojik muayenesinde, granüler yapıya sahip yayma zemininde eritrosit ve az sayıda eozinofil lökositle birlikte izole hücreler halinde birkaç alanda küçük gruplar dökülmüş hafif anizositoz ve anizonükleoz özelliği gösteren, sentral veya hafif periferik yerleşimli yuvarlak çekirdekli, iri çekirdekçikli, yuvarlak geniş soluk bazofilik sitoplazmaya sahip, sitoplazmalarında belirgin azurofilik granüller içeren neoplastik hücreler İzlendi (Figür 3 ve 4)
Sitolojik bulgular mast hücre ile ilişkili bir neoplastik lezyonu gösterdi. Mast hücrelerinin tipik morfolojisi ve yoğun granüleryapısı sebebi ile düşük dereceli mast hücre tümörü ile uyumlu bulundu(4).
TEDAVİ Olguya genel anestezi (propofol ile indüksiyon, izofluran ile idame) altında elektrokemoterapi uygulandı. Ek olarak perioperatif ve postoperatif olarak analjezi için meloksikam 0,2mg/kg dozunda kullanıldı. Neoplazik derialtı kitleye sisplatin 1 ml enjekte edildi. 1300 V/cm, 8 darbe, 100 s ve 1 Hz elektrik darbeleri bifazik olarak çelik plaka elektrot kullanılarak tek seansta verildi. Lokal olarak, ilk hafta tümörün rezolüsyonu fark edildi, takip eden 2-4 hafta içinde yüzeysel bir kabuklanma ve son olarak bu tabakanın ayrılması gerçekleşti (Figür 5 ve 6). Hastanın güncel durumu, olgu sunumunun yapıldığı tarih de dahil olmak üzere, 6 aylık bir izleme periyoduyla, elektrokemoterapi yapılan bölgeyi de kapsayan herhangi bir relaps ve genel durumda bir bozulma olmadan takip edilmektedir.
TARTIŞMA Elektrokemoterapi histolojik tipten bağımsız olarak kutanöz ve subkutan tümörleri (örneğin; sarkomlar, karsinomlar, melanom ve mastositoma) tedavi etmek için kullanılabilir. Elektrokemoterapi uygulayan çoğu çalışmada bleomisin ve sisplatin küçük hayvanlarda intravenöz veya tümör içine enjekte edilerek, ardından elektrik darbeleri uygulanarak tercih edilen kemoterapiler olmuştur. Mast hücreli tümörlerde de elektrokemoterapi tedavisinin klinik yan etkileri minimaldir aynı zamanda düşük maliyet, sınırlı toksisite ve uygulama kolaylığı dahil olmak üzere çeşitli avantajları vardır. Sonuç olarak, elektrokemoterapinin köpek mast hücreli tümöründe tedavi seçeneklerinin arasında değerli bir yaklaşım olduğunu, bazı durumlarda ampütasyon veya anatomik konumlarına bağlı olarak yaklaşım güçlüğü çekilen mast hücreli tümörlerin elektrokemoterapi ile etkili bir şekilde tedavi seçeneğinin mümkün olduğu gösterildi.
Referans (1). Lowe R, Gavazza A, Lubas G, Impellizeri, Soden D. The treatment of canine mast cell tumours with electrochemotherapy with or without surgical excision. John Wiley & Sons Ltd, Veterinary and Comparative Oncology 2016 (2). Suzuki D, Anselmo J, Marques J, Ramos A, Oliveira K, Freytag J,Rangel M. Numerical Model of Dog Mast Cell Tumor Treated by Electrochemotherapy. Artif Organs, Vol.39,No. 2, 2015: 192-197. (3). Kodre V, Cemazar M, Pecar J, Sersa G, Cor A, Tozon N. Electrochemotherapy compared to surgery for treatment of canine mast cell tumours. In Vivo 2009: 23:55–62. (4). Camus M, Priest H, Koehler J, Driskell E, Rakich P, Krimer M, Ilha M. Cytologic Criteria for Mast Cell Tumor Grading in Dogs With Evaluation of Clinical Outcome. Veterinary Pathology Vol. 53(6), 2016: 1117-1123
